Recenzja - obiektywna, czy subiektywna?

W związku z powracającymi dramami i tym, że przed spaniem robiłam jeszcze przegląd różnorakich feedów przypomniał mi się temat, który w sumie powraca jak bumerang. Jaka ma być dobra recenzja? 

 

Ilekroć czytam recenzje odbiegające od tego, co "myśli ogół" w komentarzach pod nimi (jeśli są włączone) widnieje w dużej mierze festiwal zidiocenia, w którym topią się często rzeczowe komentarze. Przykładem może być tu na przykład recenzja gry Zelda Breath of the Wild napisana przez Jima Sterlinga niecałe dwa tygodnie po premierze. Podniósł się wrzask - jak on śmiał śmieć dać tej grze TYLKO 7/10!? Niektórzy pseudofani Nintendo wręcz wygrażali mu śmiercią. No jak dla mnie - niepoważne podejście (a osobiście zgadzam się z zastrzeżeniami, jakie ma do gry - jest kapitalna, ale nie idealna).

 

Podobny trochę przypadek miał miejsce pod recezją Frostpunka na Polygamii (otrzymał od recenzenta 3/5 i komentarz "można" - czyli ekwiwalent średniej oceny). I wiecie co? Ja akurat się z tą recenzją zgadzam. Sporo ludzi jest odmiennego zdania i widać np. takie perełki:

 

Polecam lekturę komentarzy pod recenzją, zrobiło się dość ciekawie.

 

Takie przepychanki i konflikty są tak stare, jak recenzje same w sobie - już w prasie drukowanej bywały wielkie żale "czemu coś dostało X albo Y, a za tę recenzję to wam zapłacili bo należy się Z, a jest Z+2". Jasne, w przypadku niektórych recek w jednym z popularnych pism IMO było trochę czuć sponsoringiem. Ale... wtedy dość wysoka cyferka nieraz kłóciła się z całą paletą wad, o których można było wyczytać w tekście.

 

Definicja recenzji mówi:

Cytat

(...) Recenzja odnosi się do aktualnych zjawisk artystycznych i naukowych. Jest gatunkiem o schematycznej strukturze: zawiera elementy informacyjne, analityczno-krytyczne i oceniające. Kompozycja recenzji jest dostosowana do wymogów tematycznych dzieła, określonego odbiorcy, specyfiki medium, w którym recenzja jest publikowana. Krytyczne lub pozytywne omówienie utworu artystycznego lub naukowego, którego celem jest poddanie ocenie wartości tego dzieła w oparciu o powszechnie przyjęte kryteria lub w sposób czysto subiektywny. (...)

via Wikipedia

Dlaczego więc po raz kolejny widzi się "bo moja racja jest moja i najmojsza"? Dlaczego ludzie nie chcą przyjąć do wiadomości, że ktoś może mieć inne zdanie, nie zgadzać się z taką czy inną opinią, że jesteśmy po prostu różni?

 

Ja wolę recenzje subiektywne. Bo to właśnie ta opinia jest dla mnie jednym z najcenniejszych składników. Wyliczankę cech gry mogę znaleźć w wielu miejscach. Mam recenzentów, których lubię i regularnie konsumuję tworzone przez nich treści, są tacy z którymi się absolutnie nie zgadzam. Ale własnie to jest najlepsze - wtedy znajdujesz kogoś, z kim masz zbieżny gust i znacznie łatwiej ocenić, czy dany produkt ci "przypasuje".

 

No dobrze, dość moich wywodów. Co wy myślicie?

Nieważne czy dana recenzja jest obiektywna (raczej o taką ciężko) czy subiektywna. Ważne, żeby recenzent był konsekwentny zarówno wobec siebie jak i miejsca w którym pisze. Jeśli pisze recenzje subiektywne, uwzględniające swoje preferencje, niech to robi zawsze. Jeśli stara się być obiektywny, uwzględniający wszelkie niedoskonałości techniczne - niech każda jego recenzja taka będzie. Dzięki temu dany recenzent będzie kojarzony ze swoim stylem i będzie wiadomo, jakiego typu recenzji będzie można się po nim spodziewać. Oczywiście dobra recenzja powinna przejść konkretną korektę przed publikacją (zwłaszcza pod względem gramatycznym i ortograficznym). Jak nie pisać recenzji pokazał ostatni numer CDAction który zaprzecza wszelkiej rzetelnej pracy recenzenckiej - poważne ponoć pismo które z braku konkurencji na swoim rynku coraz bardziej zaniża swój poziom zarówno treści zamieszczanych w nim jak i coraz gorzej działającej korekty (z numeru na numer jest coraz więcej błędów w składni, gramatycznych, ortograficznych). 

@Darayaharus a przytocz konkretne przykłady? Bo nie kupuję tego od ładnych paru lat, więc chętnie się zapoznam.

 

Bo co do jakości newsów na ich portalu mam sporo zstrzeżeń, ale skoro są konsumenci to widać that's the way to do it...

2 godziny temu, Nebthtet napisał:

a przytocz konkretne przykłady? Bo nie kupuję tego od ładnych paru lat, więc chętnie się zapoznam.

Recenzją numeru jest Word of Tanks 1.0. Co więcej ta AKTUALIZACJA gry dostała jako jedyna notę 10/10. W pewnej dość krótkiej recenzji jest pełno powtórzeń tego samego wyrazu, nawet w jednym zdaniu (za tak napisane wypracowanie w podstawówce dostawałem ndst). Inna recenzja (na dwie strony) jest napisana przez dwie osoby które na zmianę pytają się "a pamiętasz...". Nie byłoby w tym nic dziwnego gdyby nie to, że tak zaczyna się każdy z bodajże 12 krótkich akapitów, a tekstu i screenów jest tyle, że te dwie strony wydają się... puste. W artykułach jest pełno literówek i co gorsza zdarzają się błędy ortograficzne. Tylko papier jest ten sam, błyszczący i farbujący palce...

 

P.S. WoT dostał tą dychę, bo... teraz fajnie wygląda - gamplay i błędy w grze nie były brane pod uwagę przy wystawianiu tej noty!

Edytowane 1 Maj 2018 przez Darayaharus

To niedobrze... Z tego można chyba wnosić, że stara gwardia się pozwalniała i zostali sami partacze

No wiesz, najnowszy narybek nie jest genialny i sporo musi popracować nad warsztatem, ale te największe babole (choćby wspomniane powtórzenia w krótkiej recenzji czy ten dwuoosoby artykuł) napisały osoby które mają już kilkuletnie doświadczenie w tej redakcji. 

Myślę że tutaj trochę też zapominasz jakie znaczenie ma redakcja tekstu. Autor nieraz coś tam natworzy, ale to redaktor wykonuje katorżniczą robotę, za którą nikt mu nie podziękuje (i najczęściej nie widaćnawet go w byline). Coś o tym wiem z autopsji  

@Darayaharus Ja tam nie wiem czego się czepiasz, ocena oceną, można ją zrozumieć, natomiast sam styl artykułu o Wocie 1.0 nie jest zły. Nie natknąłem się tam na nic co by mnie miało jakoś szczególnie zbulwersować. 

Nie czepiałbym się też formuły recenzji Pit People, taką sobie wymyślili i tak ją zrealizowali, nie przeszkadza mi to. Jak dla mnie poziom recenzji i artykułów w CDA i tak bije na głowę większość radosnej twórczości pojawiającej się w necie. W  CDA widać chociaż cień jakiejś redakcji...

 

Zaś co do samej recenzji. Jak dla mnie nie ma recenzji obiektywnej, nawet suche wymienienie cech czy "ficzerów" gry oraz ich wad też ma w sobie odrobinę subiektywności, chociażby przez dobór tych lub innych cech. Ba, jedynie z subiektywną opinią jest sens dyskutować, można się z nią zgadzać bądź nie zgadzać, napisać swoją inaczej rozkładając naciski. I tak jednemu może się np. WoT 1.0 nie podobać z uwagi że oprócz nowej grafiki i nowo wyglądających map i bajerów wizualnych pozostaje tą samą grą doprowadzającą do szewskiej pasji, tak drugiemu to nie przeszkadza i po każdym meczu mimo tejże pasji i frustracji włącza następny i gra dalej. Ja nie mam siły więc jestem w tej pierwszej grupie, ale mam świadomość, że kiedyś miałem więcej czasu na granie, a i na co dzień spotykałem mniejszą ilość idiotów i miałem większą tolerancję na tych w grze - wtedy gra mi się podobało ipod oceną gema podpisałbym się obiema rękoma. 

Ja na obiektywizm przy pisaniu paru recenzji, które napisałem nawet się nie siliłem. Według mnie prawdziwy obiektywizm jest w zasadzie niemożliwy do osiągnięcia. Po drugie nie raz, nie dwa zdarzyło mi się widzieć coś co obiektywnie niby było lepsze pod wieloma względami, ale subiektywnie niby ta gorsza rzecz bardziej mi się podobała, bo miała to nieuchwytne "coś".

Inną sprawą, że wg mnie na bazie takiej "obiektywnej" ciężej wyrobić sobie opinię. To są w zasadzie suche fakty i mało można się z tego dowiedzieć więcej niż ze zwykłego opisu gry. Jak ktoś podchodzi subiektywnie to zazwyczaj mówi dlaczego i co mu się podoba/nie podoba.

Ja jeszcze w liceum dodatkowo napisałem ileś recenzji i takie "V jak vendetta", nad którą połowa moich znajomych się rozpływała w zachwytach była filmem wybitnie średnim. Może teraz bym miał inną opinię, ale wątpię.

Tylko opinie. Do obiektywnych to można by zrobić jakiś skrypt, niech farmi dane i wypluje listę punktowanych cech produktu - lub cech w ogóle - ale to i tak by było o kant dupy potłuc. To w sumie robię twórcy / producenci usiłując mi wepchnąć swoje produkty.

 

Z resztą - najlepszych rad udzielam sobie sam, to i szukam recenzentów, którzy lubią podobne rzeczy co ja. Większa szansa że siądzie to, co wysoko ocenią. Z resztą jak tam kolega wyżej zauważył sztuka recenzji w piśmie zdechła, sam to widzę. W ogóle jakoś nie czuję żeby było zbyt wiele godnych zaufania autorytetów w growym bagienku. Macie jakichś faworytów? Forma w sumie mi wisi, może być pisane, video, nawet wyklejanka jeśli się trzyma kupy, hehe.

Cóż, ja tradycyjnie polecam Jima Sterlinga i Total Biscuita. Ten drugi niestety przestał już recenzować ze względu na postępującą chorobę .

Ciekawe spojrzenie na pewne kwestie też można znaleźć u CleanPrinceGaming.

 

Z polskich jakoś nikogo nie śledzę...